Gwarchodfa Natur Genedlaethol Coed y Cerrig, ger Y Fenni

Croeso

Yn gorwedd mewn dyffryn bach dwfn sydd wedi’i lunio gan rewlifoedd, mae Gwarchodfa Natur Genedlaethol Coed y Cerrig yn llechu yn rhan ddeheuol y Mynyddoedd Duon ym Mharc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog.

Mae llwybr bordiau sy’n addas ar gyfer cadeiriau olwyn yn mynd â chi drwy goetir gwlyb, ar draws y ffordd o’r maes parcio bychan, a llwybr cylchol serth trwy’r coetir ar ochr y dyffryn.

Ar un adeg, rheilffordd brysur oedd y ffordd sy’n pasio’r warchodfa, yn cario dyn a deunyddiau i adeiladu cronfa ddŵr Grwyne Fawr, naw milltir i ffwrdd.

Coetir bychan gydag amrywiaeth mawr

Mae tri math gwahanol o goetir yma:

• Mae coetir gwern, gwlyb yn gorchuddio llawr llaith y dyffryn. Arferai’r gwern gael eu prysgoedio (eu torri bron at lefel y ddaear ac yna’u gadael i aildyfu) er mwyn gwneud siarcol a gwadnau ar gyfer clocsiau
• Mae coetir cymysg o fedw, ynn a chyll yn glynu wrth ochrau serth, sychach y dyffryn
• Mae coetir o dderw a ffawydd yn tyfu ar y tir mwy gwastad gyda phridd dyfnach a sychach ym mhen uchaf y warchodfa

Uchafbwyntiau tymhorol

Gwanwyn

Cadwch lygad am gold y gors lliwgar yng ngwaelod gwlyb y dyffryn ac ‘ymbarelau’ eiddil pinc y triaglog sy’n tyfu ar hyd y llwybr bordiau.

Edrychwch am flodau pyramidaidd pinc trawiadol tegeirian coch y gwanwyn a phlanhigyn rhyfedd a di-liw'r deintlys sy’n byw mew modd parasitig ar wreiddiau planhigion eraill fel y collen a’r llwyfen.

Mwynhewch arogl persawrus clychau’r gog ar hyd y llwybr trwy’r coetir uchaf.

Haf

Chwiliwch am y tegeirian nyth aderyn rhyfedd ond hyfryd ar ddechrau’r haf a’r clychlys dail danadl cain.

Gwyliwch am fursennod a gweision neidr yn hofran ac am y gwerilöynod brych yn gwibio trwy’r heulwen.

Hydref

Wrth i’r haf droi’n hydref, chwiliwch am ffyngau fel y siantrel, yn enwedig mewn tywydd llaith.

Gwarchodfa Natur Genedlaethol

Gwarchodfa Natur Genedlaethol yw Twyni Merthyr Mawr.

Mae Gwarchodfeydd Natur Cenedlaethol yn lleoedd sydd â rhai o'r enghreifftiau gorau o gynefinoedd bywyd gwyllt a nodweddion daearegol.

Mae mwy na 70 o Warchodfeydd Natur Cenedlaethol yng Nghymru.

Dysgwch fwy am Warchodfeydd Natur Cenedlaethol.

Llwybrau cerdded

Mae’r ddau lwybr cerdded wedi’u cyfeirbwyntio o’r maes parcio.

Llwybr Pren y Gwern

½ milltir/0.8 cilometr, hygyrch

Mae’r llwybr bordiau llydan a gwastad, gyda lleoedd pasio a meinciau pren, yn eich galluogi i fwynhau’r coetir yng ngwaelod gwlyb y dyffryn. Gallwch naill ai ddychwelyd ar hyd y llwybr bordiau neu ddilyn llwybr cylchol trwy ddilyn y llwybr heb bordiau a ddangosir ar y panel map yn y maes parcio.

Dringfa’r Coetir

⅓ milltir/0.6 cilometr, anodd

Mae’r llwybr cylchol byr hwn yn dringo’n serth i fyny cyfres o risiau cerrig garw, cyn parhau trwy’r goedwig a disgyn i lawr llethr i’r maes parcio.

Cau a dargyfeirio

Sylwch:

• Weithiau, rhaid inni gau neu ddargyfeirio llwybrau er eich diogelwch tra byddwn yn mynd i’r afael â gwaith cynnal a chadw neu weithrediadau coedwig
• O dro i dro, efallai y bydd yn rhaid inni gau safle mewn tywydd eithafol, fel gwyntoedd cryfion neu eira a rhew, oherwydd y perygl posibl i ymwelwyr a staff
• Cofiwch ddilyn unrhyw gyfarwyddiadau a welwch ar y safle, a gwnewch yn siŵr eich bod yn dilyn unrhyw arwyddion dargyfeirio dros dro sydd mewn grym

Sut i gyrraedd yma

Mae Gwarchodfa Natur Genedlaethol Coed y Cerrig 4 milltir i’r gogledd o’r Fenni

Cyfarwyddiadau

Dilynwch yr A465 o’r Fenni i gyfeiriad Henffordd. Ar ôl 4 milltir, trowch i’r chwith i bentref Llanfihangel Crucornau. Ymhen 500 metr, trowch i’r chwith ar isffordd i Landdewi Nant Hodni. Ar ôl 1¼ milltir cymerwch y fforch chwith, a dilynwch yr arwyddion hwyaid brown a gwyn. Mae’r maes parcio ar y dde ymhen 1¼ milltir.

Map Arolwg Ordnans

Mae Gwarchodfa Natur Genedlaethol Coed y Cerrig ar fap Arolwg Ordnans (AR) OL 13.

Y cyfeirnod grid OS yw SO 293 211.

Trafnidiaeth gyhoeddus

Am fanylion trafnidiaeth gyhoeddus ewch i wefan Traveline Cymru.

Manylion cyswllt

Ffôn: 0300 065 3000

E-bost: ymholiadau@cyfoethnaturiolcymru.gov.uk

Lawrlwythiadau