Gwarchodfa Natur Genedlaethol Coed y Cerrig, ger Y Fenni

Croeso

Mae Gwarchodfa Natur Genedlaethol Coed y Cerrig yn rhan ddeheuol y Mynydd Du ym Mharc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog.

Wedi ei lleoli mewn cwm dwfn sydd wedi ei ¬urfio gan rewlifau, mae’r ardal goediog hon wedi ei chuddio, ar un adeg, rheilffordd brysur oedd y ffordd sy’n pasio’r warchodfa, yn cario dyn a deunyddiau i adeiladu cronfa ddŵr Grwyne Fawr.

Mae coetir gwern, gwlyb yn gorchuddio llawr llaith y dyffryn – arferid eu prysgoedio er mwyn gwneud siarcol a gwadnau ar gyfer clocsiau.

Mae coetir cymysg, sy’n llawn arogl persawrus clychau'r gog yn y gwanwyn, yn glynu wrth lethrau serth y dyffryn a gwelir coetir derw a ffawydd yn tyfu yn y priddoedd dyfnach ar frig y warchodfa.

Mae llwybr bordiau sy’n addas ar gyfer cadeiriau olwyn yn mynd â chi drwy goetir gwlyb, a llwybr cylchol serth trwy’r coetir.

Llwybrau cerdded

Mae arwyddbyst ar y llwybrau cerdded o’r dechrau i’r diwedd.

Chwiliwch am y panel gwybodaeth ar ddechrau’r llwybrau.

Dysgwch beth yw ystyr graddau’r llwybrau cerdded.

Llwybr Pren y Gwern

• Gradd: Hygyrch
• Pellter: ½ milltir/0.6 cilomedr
• Amser: 30 muned
• Gwybodaeth am y llwybr: Mae’r llwybr yn cychwyn dros y ffordd o'r maes parcio – cymerwch ofal wrth groesi’r ffordd. Mae’r llwybr bordiau llydan a gwastad, gyda lleoedd pasio, yn eich galluogi i fwynhau’r coetir yng ngwaelod gwlyb y dyffryn. Gallwch wneud cylchdaith drwy gynnwys yr adran heb lwybr pren sy’n cael ei ddangos ar y map. Mae meinciau pren ar hyd y llwybr. Mae mwd meddal – peidiwch â chrwydro o’r llwybr pren neu’r llwybr. 

Sylwch ar goesynnau’r gwern – tystiolaeth o ‘brysgoedio’ (torri’n agos i’r bôn ac ail dyfu).

Edrychwch allan am gold y gors ac ymbarelau pinc, tyner y triaglog sy’n tyfu ar hyd y llwybr coed yn y gwanwyn, ac aroglwch glychau’r gog sy’n tyfu ar hyd y llwybr.

Dringfa’r Coetir

• Gradd: Anodd
• Peltter: ¼ milltir/0.5 cilomedr
• Amser: 30 muned
• Gwybodaeth am y llwybr: Mae’r llwybr cylchol, byr hwn yn dringo’n serth ar hyd cyfres o risiau carreg, anwastad ac yn parhau ar hyd y coetir gan ddisgyn ar hyd llethr i’r maes parcio. Gallwch hefyd ymuno â’r llwybr troed cyhoeddus sy’n parhau i fyny, allan o’r warchodfa.

Mwynhewch y môr o glychau’r gog sydd ar hyd y llwybr un y gwanwyn.

Beth sydd i’w weld ar y Warchodfa Natur Genedlaethol

Mae’r tirlun a’r bywyd gwyllt yng Ngwarchodfa Natur Genedlaethol Coed y Cerrig yn amrywio yn ôl yr adeg o’r flwyddyn – cadwch olwg am y rhain.

Gwanwyn

• Edrychwch am flodau pinc, siâp pyramid, trawiadol y tegeirian por or, cynnar
• Mwynhewch y môr o glychau’r gog sydd ar hyd y llwybr
• Edrychwch am y deintlys rhyfedd a di-liw

Haf

• Gwrandewch ar drydar telor y coed (tebyg i ddarn arian sy’n troelli)
• Edrychwch am ach du a gwyn y gwybedog brith
• Byddwch yn barod am y tingoch gwrywaidd lliwgar sy’n edrych fel ysbeiliwr yn ei ddu, oren a llwyd

Mathau eraill o fywyd gwyllt i edrych amdanynt

• Cewch gipolwg o’r gweirlöyn brych wrth iddo wibio drwy belydrau’r haul
• Cadwch lygad allan am fawredd y clychlys dail danadl
• Edrychwch am ffyngau tebyg i’r siantrel wrth i’r haf droi’n hydref ac yn enwedig mewn tywydd llaith
• Edrychwch am wychder rhyfedd y tegeirian nyth aderyn yn gynnar yn yr haf

Gwarchodfeydd Natur Cenedlaethol yng Nghymru

Mae dros 70 o Warchodfeydd Natur Cenedlaethol yng Nghymru.

Mae Gwarchodfeydd Natur Cenedlaethol yn lleoedd sydd â rhai o'r enghreifftiau gorau o gynefinoedd bywyd gwyllt a nodweddion daearegol. .

Dysgwch fwy am Warchodfeydd Natur Cenedlaethol.

Parc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog

Mae Coed y Cerrig ym Mharc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog.

Mae'r Parc Cenedlaethol yn cwmpasu tua 520 milltir sgwâr o fynyddoedd a rhostiroedd yn y De a’r Canolbarth.

Awdurdod Parc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog sy’n gofalu amdano.

I gael rhagor o wybodaeth am ymweld â Bannau Brycheiniog, ewch i wefan Parc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog.

Gwybodaeth am hygyrchedd

Mae'r llwybr pren llydan a gwastad yn addas ar gyfer cadeiriau olwyn.

Mae'n cychwyn ychydig dros y ffordd o'r maes parcio ac mae iddo fannau pasio a meinciau pren.

Cau a dargyfeirio

Weithiau bydd angen inni gau neu ddargyfeirio llwybrau er mwyn eich diogelwch chi tra byddwn yn gwneud gwaith cynnal a chadw neu weithgareddau eraill.

Efallai y bydd yn rhaid inni gau safle yn ystod tywydd eithafol, megis gwyntoedd cryfion neu rew ac eira, oherwydd y risg o anafiadau i ymwelwyr neu staff.

Dylech bob amser ddilyn unrhyw gyfarwyddiadau ar y safle ac unrhyw arwyddion dargyfeirio dros dro.

Sut i gyrraedd yma

Lleoliad

Mae Gwarchodfa Natur Genedlaethol Coed y Cerrig 4 milltir i’r gogledd o’r Fenni.

Mae yn Sir Fynwy.

Map Arolwg Ordnans

Mae Gwarchodfa Natur Genedlaethol Coed y Cerrig ar fap Arolwg Ordnans (AO) OL 13.

Cyfeirnod grid yr OS yw SO 293 211.

Cyfarwyddiadau

Dilynwch yr A465 o’r Fenni i gyfeiriad Henffordd.

Ar ôl 4 milltir, trowch i’r chwith i bentref Llanfihangel Crucornau.

Ymhen ½ milltir trowch i’r chwith ar isffordd i Landdewi Nant Hodni.

Ar ôl 1¼ milltir cymerwch y fforch chwith, a dilynwch yr arwyddion brown a gwyn y warchodfa natur.

Mae’r maes parcio ar y dde ymhen 1¼ milltir.

Trafnidiaeth gyhoeddus

Y prif orsaf rheilffyrdd agosaf yw'r Fenni.

Er mwyn cael manylion cludiant cyhoeddus ewch i wefan Traveline Cymru.

Manylion cyswllt

0300 065 3000

ymholiadau@cyfoethnaturiolcymru.gov.uk